Dit is een vervolg blog op mijn eerdere blog over gedachten. Hoe we denken over pijn en onszelf, heeft grote invloed op hoe we ons voelen. Zo groot zelfs, dat gedachten letterlijk ons pijn beïnvloeden!
Door positieve, helpende, gedachten te ontwikkelen over pijn, kun je dus letterlijk de invloed van je pijn verkleinen. De eerste stap stond ook omschreven in de vorige blog: schrijf op welke negatieve gedachten, ideeën en opvattingen jij over jouw pijn hebt. Mocht je dat nog niet gedaan hebben, dan kun je nu even de tijd nemen om dat te doen. Schrijf een stuk of 5 negatieve gedachten over jouw pijn op. Meestal zijn het niet de leukste, of meest reële gedachten die in ons opkomen. Gedachten die je waarschijnlijk hebt op momenten dat het even minder gaat, of jij veel pijn hebt.
Een paar voorbeelden:
- Mijn pijn gaat nooit over
- Ik verdraag dit niet langer
- Niemand kan mij helpen
Hoewel dit soort gedachten aardig ‘duister’ lijken, komen ze vaker voor dan we denken. Eigenlijk heeft iedere persoon wel dit soort gedachten die door het hoofd flitsen. Het probleem is dat we ons er meestal niet zo bewust van zijn. Veel van deze gedachten komen ‘automatisch’ in ons op, en nemen we ook ‘automatisch’ serieus! Neem het jezelf in ieder geval niet kwalijk wanneer zulke gedachten veel in je opkomen.
Vertekeningen in ons denken
Nu gaan we de eerste stap maken naar het ‘omzetten’ van deze gedachten. Daarvoor is het goed om de gedachten te onderzoeken op ‘vertekeningen’. Vertekeningen zijn veel voorkomende manieren waarop ons hersenen conclusies trekken, of voorspellingen doen, die niet kloppen. Dat zijn de volgende vertekeningen:
- Doemdenken: Denken dat alles erger zal worden en/of mis zal gaan. Voorbeeld: Ik ga nooit een leuke baan vinden.
- Invullen voor een ander: Denken te weten wat een ander denkt. Voorbeeld: Ze zal me wel een aansteller vinden.
- Zwart-wit denken: Denken in termen van alles of niks. Voorbeeld: Iedereen is tegen mij.
- Waarzeggen: Voorspellingen over de toekomst die helemaal niet uit hoeven te komen. Voorbeeld: Mijn pijn zal alleen maar erger worden.
- Jezelf de schuld geven: Gedachten waarin je alle schuld op jezelf betrekt. Voorbeeld: Ik heb deze pijn verdiend.
- Anderen de schuld geven: Personen, omstandigheden en/of voorwerpen de schuld geven van problemen. Voorbeeld: Door mijn slechte opvoeding heb ik nooit een relatie kunnen vinden.
Met name ‘doemdenken’ blijkt uit onderzoek een grote impact op pijnklachten te hebben. Sommige pijnbehandelingen helpen 30% van de mensen die veel last hebben van doemdenken, terwijl wel 80% van de mensen die niet regelmatig doemdenken van dezelfde behandeling profiteren!
Oefening
De volgende stap, is aangeven welke vertekeningen aanwezig zijn in jouw gedachten. Nemen we de voorbeeldgedachten er weer bij, dan kunnen we het noteren:
- Mijn pijn gaat nooit over: doemdenken, waarzeggerij, zwart/wit
- Ik verdraag dit niet langer: doemdenken
- Niemand kan mij helpen: doemdenken, invullen voor een ander, zwart/wit
Dit is de tweede stap in het werken naar helpende gedachten. De laatste stap volgt binnenkort! Vergis je niet, het is echt lastig om gedachten te leren herkennen en vertekeningen op te sporen. Het kan ook best zijn dat deze methode je minder goed ligt dan een andere manier of oefening. Zoals altijd: regelmatig oefenen maakt dat het steeds beter zal gaan.