Binnen Reducept worden verschillende oefeningen aangeboden. Zowel digitale oefeningen, doe-oefeningen als audio oefeningen. Hoewel sommige oefeningen een direct effect kunnen hebben op jouw pijn, is herhaling van dit soort oefeningen erg belangrijk. Hoe zit dat, en hoe kun je dit zelf oppakken?
Olifantenpaadjes in de hersenen
Wanneer je langere tijd pijn voelt, past jouw zenuwstelsel zich langzaam aan. Pijn is een belangrijke waarschuwing. Je hersenen proberen jou zo goed mogelijk bewust te maken van deze dreiging. Elke keer als je pijn voelt, wordt je zenuwstelsel daar iets beter in. Het is alsof er paadjes in jouw hersenen ontstaan die steeds beter hun werk doen - pijn maken in dit geval. Dat kun je vergelijken met paden die olifanten maken in de jungle. Hoe vaker het pad genomen wordt, hoe meer het pad begint te slijten. Daardoor wordt het makkelijker te bewandelen en wordt de kans groter dat de olifanten hetzelfde pad opnieuw kiezen.
Het ‘inslijten’ van deze paden is iets wat de hersenen altijd doen. Als je veel schaakt, word je beter in schaken. Na vele rijlessen kun je makkelijker autorijden. En als je veel pijn hebt, voel je makkelijker weer pijn. Als je vaak negatieve gedachten hebt, krijg je deze steeds sneller weer. Dit systeem werkt dus zowel voor positieve als negatieve activiteiten. De hersenen proberen alles wat we regelmatig doen zo snel en efficiënt mogelijk af te handelen, waarbij ze geen onderscheid maken of dit ons verder helpt of niet. Het feit dat we iets regelmatig doen is voor de hersenen een signaal dat dit belangrijk is, en in de toekomst nog sneller en makkelijker beschikbaar moet zijn.
De kracht van herhaling
Net zoals deze negatieve patronen inslijten, zou je kunnen zeggen dat nieuwe en helpende patronen ook moeten inslijten. Stel dat je een oefening hebt gevonden die je erg fijn vindt om te doen, waarbij je merkt dat je bewust van je lichaam wordt en de pijn los kunt laten. Hoe ziet het nieuwe pad met deze oefening eruit ten opzichte van het oude pad?
Oude pad: Je voelt pijn, probeert er niet op te letten, gaat door waarmee je bezig bent. De pijn neemt toe, je raakt gefrustreerd en merkt dat je negatieve gedachten het overnemen. De spanning neemt toe, je voelt meer pijn, enzovoort.
Nieuwe pad: Je voelt pijn, probeert er niet op te letten en gaat door waarmee je bezig bent. De pijn neemt toe, en je bedenkt je dat het tijd kan zijn om een oefening te doen. Je neemt even rust en doet je oefening. Tijdens de oefening merk je hoe de negatieve gedachten het bijna overnemen, maar weet je de oefening meer ontspannen en minder negatief af te ronden. De pijn is minder aanwezig, je gaat door waar je mee bezig was.
Het nieuwe pad is ook daadwerkelijk een nieuw pad. Wanneer je besluit dat je iets anders gaat doen dan gebruikelijk, maak je een nieuw pad in de hersenen. Hoe vaker je het nieuwe pad bewandelt, des te meer dit nieuwe pad inslijt. Het oude pad blijft bestaan. Hoe minder je het oude pad gebruikt, des te meer dit over tijd wegvaagt. Vaak blijven oude paden nog lang, of misschien wel altijd, toegankelijk.
Dat maakt herhaling van het nieuwe pad uiteindelijk zo belangrijk. Het kost moeite, maar jezelf blijven verdiepen in een nieuw pad is nodig om ook in het dagelijks leven minder pijn te ervaren.
Tips om herhaling makkelijker te maken
Gelukkig zijn er wel een aantal zaken die kunnen helpen om jezelf te herinneren aan het bewandelen van deze nieuwe paadjes.
- Plezier: Hoe leuker en aantrekkelijker het nieuwe pad is, des te makkelijker je het zelf vaker bewandelt. Wil je meer bewegen? Kies dan een vorm van bewegen die je leuk vindt, zonder jezelf te dwingen iets te doen waar je weinig plezier aan beleeft.
- Herinneringen: Je kunt herinneringen instellen op je telefoon. Meer ouderwets zijn de post-its die je in huis kunt ophangen. Of een vast alarm zetten, om gewoon even bij jezelf stil te staan en na te gaan wat je op dit moment nodig hebt.
- Vaste gewoontes: Soms kan het helpen een nieuw pad te koppelen aan een bestaand pad. Een oefening doen na de afwas, is een voorbeeld.
- Dagboek: Door in een dagboekje op te schrijven wat er die dag goed ging, en wat er beter zou kunnen, sta je extra stil bij de verandering die je graag wil. Hoe vaker je ergens bij stilstaat, des te meer het inslijt!
