We willen allemaal altijd gezond zijn en ons goed voelen. Maar soms krijgen we te maken met uitdagingen die ons overweldigd en angstig doen voelen. Voel je je wel eens hulpeloos en denk je dat je er niets aan kunt doen?
Ieder van ons heeft wel eens van die dagen, en zorgverleners zijn geen uitzondering. Werken met patiënten kan psychologisch veeleisend zijn. Zorgverleners kunnen 16-18 cliënten per dag hebben, die elk persoonlijke aandacht en zorg nodig hebben.
Veel patiënten trotseren situaties die pijn, angst en lichamelijk ongemak met zich meebrengen met moed en een goed humeur, maar als individu kunnen hun reacties verschillen. Het is de taak van de behandelaars om persoonsgerichte zorg te verlenen en tegemoet te komen aan de behoeften, angsten en verwachtingen van hun patiënten. Maar dit kan grote gevolgen hebben voor het geestelijk en lichamelijk welzijn van de zorgverleners.
Dus, wat doen zorgverleners om gezond en gemotiveerd te blijven om hun beste diensten aan patiënten te verlenen?
We hebben zeven professionals gevraagd hun tips te delen hoe zij voor hun welzijn zorgen. Hier zijn hun eenvoudige praktijken die je kunnen helpen je angst te verminderen, je humeur een boost te geven en je gemakkelijker door de dag te laten gaan.
Geestelijk en lichamelijk welzijntips van professionals
-
Dr. Katinka Damen, GZ Psycholoog / Programmamanager Pijnprogramma bij Novadic-Kentron
Omdat ik zelf te maken heb met aanhoudende pijnklachten, is het een uitdaging om mijn werk op zo’n manier te doen dat het de pijnklachten niet gaat uitlokken. Anders gezegd: de pijn helpt me om beter voor mezelf te zorgen. Ik doe dit door veel te bewegen. Ik sport zo’n 5 keer per week, en doe dit het liefst buiten (MTB, hardlopen, wandelen, zwemmen, schaatsen). Tevens is het belangrijk voor me om mild te zijn voor mezelf, de lat niet te hoog te leggen en mezelf ruimte te geven. Bijvoorbeeld in mijn agenda, maar ook in wat ik wil bereiken. Zo wil ik graag dat bijna alle patiënten voor minstens 80% verbeteren. Dat is gewoon niet heel erg reëel. Tot slot is het een valkuil om me verantwoordelijk te maken voor dingen waar ik niet verantwoordelijk voor ben en me zaken al te persoonlijk aan te trekken. Het is nog een leerpuntje om dat niet te doen
-
Steven Constandse, Praktijkeigenaar / Manueel therapeut bij Fysiotherapie Vogelenzang
Voor mijn eigen emotionele en fysieke welzijn zorg ik door voldoende ontspanning in te bouwen in mijn leven. Dat doe ik door soms “niks” te doen door tv te kijken of een tijdschrift te lezen. Maar ook regelmatig sporten betekent voor mij ontspanning. Ook probeer ik bewust met voeding om te gaan, zo pas ik regelmatig wat principes van intermitted fasting toe. Ook denk ik dat het koud afdouchen goed is voor mijn gezondheid/welzijn.
-
Tjakien de Witt, Fysiotherapeute / CRPS / Palliatieve zorg / Psychosomatisch fysiotherapeute bij Fysio Zuidereng
De dag na mijn werk ben ik soms moe. Naast het werk ben ik ook moeder van 3 kinderen en heb ik een echtgenoot. Ik probeer dingen zoals huishouden en koken goed te plannen zodat er tijd is voor mijn gezin; huiswerk, spelletjes doen, film kijken. Ik zorg voor mijzelf door te fietsen naar mijn werk, wandelen en wekelijks te dippen in buitenwater. Voor ontspannende inspanning speel ik cello en zing ik. Daarna voelt mijn hoofd en lijf aan alsof ik even vakantie heb gehad.
-
Louis Zantema, Mede-oprichter / Chief Science Officer bij Reducept, GZ-psychologist
Misschien wel de belangrijkste bijdrage aan mijn welzijn, is dat ik mijn werk met patiënten zelf mooi en waardevol vindt. Daarnaast een beetje een cliché, maar niet voor niets: mensen moeten in behandeling uiteindelijk zichzelf helpen. De belangrijkste verandering vindt buiten een behandeling plaats. Ik heb moeten leren accepteren dat ik niet iedereen kan helpen en doe wat ik kan. Tot slot uiteraard de basics: op tijd eten, tijd nemen voor lunch, gezond leven en zorgen voor een omgeving waarin ik als het nodig is kan praten over mijn werk
-
Roel Stupers, Fysiotherapeut & Orthopedisch Manueel Therapeut bij Jointogether
Op emotioneel vlak probeer ik mijn welzijn te bevorderen door regelmatig aan emotionele introspectie te doen. Veel mensen internaliseren emoties, drukken deze weg. Door verbinding met het lijf te maken via mindfulness- en meditatieoefeningen kan ik de afstand naar mijn gevoel verkleinen en hiermee vervolgens contact maken. Het bewust aandachtig beleven van emoties helpt deze weer te ‘archiveren’. Op fysiek vlak -hoewel ik vind dat je eigenlijk altijd aan beide tegelijk werkt- zorg ik dagelijks voor regelmatige lichaamsbeweging. Enerzijds het zitten zoveel mogelijk doorbreken, anderzijds door elke dag te fietsen en te wandelen. Ook fitness ik zo’n drie a viermaal per week. Ik vind dat je als fysiotherapeut het goede voorbeeld moet geven: ‘practice what you preach!
-
Lucie Manden, Verpleegkundige in opleiding tot Specialist GGZ bij VNN
Door fit te blijven... ik probeer elke dag wel te wandelen of eruit uit te gaan. Ik loop altijd naar het station en naar mijn werk, en ik denk dat je vooral dingen moet doen waar je blij van wordt en wat je energie oplevert. Dus als je altijd naar een buurvrouw toe gaat, waar je geen energie van krijgt, met je je afvragen of je daar nog naartoe moet. Zo ga ik wel een beetje in het leven door, door te denken over waar ik energie uit haal en waar ik blij van word en zo hou ik de boel een beetje in balans
-
Albert van de Maat, Fysiotherapeut eerder bij FysioNU, nu bij Fysiotherapie Meijer Warnsveld
Het is intensief om zo'n 16 tot 18 patiënten per dag te zien in sessies van 25 minuten. Afhankelijk van het type patiënt (persoonlijkheid, stemming, manier van omgaan met patiënten, etc.) kost het meer of minder energie. Voor mij is het cruciaal om tijd te hebben om te sporten en buiten in de natuur te zijn. Ik loop 2-3 keer per week hard om mijn conditie op peil te houden; het helpt me ook om mijn hoofd leeg te maken. Daarnaast houd ik van vogels kijken, herpetteren (reptielen zoeken) en foto's maken van deze kleine beestjes. Dus ook dat is een manier om te ontspannen en mijn hoofd leeg te maken. Samengevat: sporten en tijd voor ontspanning is mijn manier om gezond en fit te blijven. Soms voeg ik er wat mindfulness aan toe als mijn gedachten te druk worden
Dus hoe verbeter je je welzijn?
Het klinkt misschien uitdagend om voor je welzijn te gaan zorgen als je niet gewend bent er toegewijde aandacht aan te geven. Hopelijk heb je met de voorbeelden hierboven genoeg inspiratie opgedaan om je dagelijkse routine op te krikken met gezonde gewoonten.
Hier volgt een korte samenvatting:
- Probeer een comfortabel tempo te vinden met regelmatige oefeningen; ze helpen je je lichaam en geest in goede conditie te houden.
- Zorg ervoor dat je een evenwichtige voeding volgt. Eet goed en regelmatig om je op je best te voelen.
- Wijd tijd aan ontspanning en niets doen. Onze geest heeft pauzes nodig van mentale activiteiten.
- Doe wat plezierig voelt en je energie geeft. Je behoeften zijn essentieel.
- Probeer je aandacht gelijk te verdelen over dingen die je belangrijk vindt: gezin, werk, sport, hobby's, sociaal leven.
- Leer hoe je je emoties kunt onderzoeken en contact kunt maken met je lichaam door mindfulness en meditatie oefeningen.
- Accepteer dat je niet iedereen kunt helpen. Wees alleen verantwoordelijk voor wat je kunt beheersen.
Als dit thema je aanspreekt, vind je het misschien ook leuk om de blog te lezen met praktische adviezen over zelfzorg voor mensen met chronische pijn.
7 professionele tips: hoe zorg je voor je geestelijk en lichamelijk welzijn?
